Tranh chấp đất đai là hiện tượng phổ biến, phức tạp, đa dạng về hình thức và phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc hiểu rõ và phân định các trường hợp tranh chấp đất đai đóng vai trò quan trọng. Qua đó, lựa chọn cách giải quyết phù hợp nhất theo quy định của pháp luật. Vậy có các trường hợp tranh chấp đất đai và cách giải quyết nào? Liên hệ trực tiếp Luật Hùng Bách qua số Điện thoại/Zalo: 0979.964.828 để được Luật sư tư vấn và giải đáp.
MỤC LỤC
Tranh chấp đất đai là gì?
Theo quy định tại khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai 2013: Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của những người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai. Điều 5 Luật Đất đai 2013 quy định có 7 nhóm người sử dụng đất:
- Tổ chức trong nước;
- Hộ gia đình, cá nhân trong nước;
- Cộng đồng dân cư;
- Cơ sở tôn giáo;
- Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao;
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài;
- Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
Trong đó, quan hệ đất đai là quan hệ giữa những người sử dụng đất với nhau, phát sinh trong quá trình quản lý, sử dụng đất mà không bao gồm quan hệ quản lý Nhà nước về đất đai.
Các trường hợp tranh chấp đất đai
Hiện nay, tranh chấp đất đai rất đa dạng về hình thức và phát sinh từ nhiều nguyên nhân. Việc phân loại các trường hợp tranh chấp chỉ mang tính tương đối, giúp người sử dụng đất cơ bản phân biệt được các trường hợp khi gặp phải tranh chấp. Từ đó, lựa chọn cách giải quyết cho phù hợp. Cụ thể:
Tranh chấp quyền sử dụng đất
Bản chất của tranh chấp quyền sử dụng đất phát sinh tại một thời điểm, khi các bên là những người sử dụng đất không xác định được ai là người chính thức được sử dụng phần đất tranh chấp. Có 2 trường hợp cho loại tranh chấp này:
- Tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất và;
- Tranh chấp đòi lại quyền sử dụng đất do người khác quản lý, sử dụng.
Nguyên nhân của việc này thường xuất phát từ: do hai bên không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, một bên đòi lại quyền sử dụng đất trước đây thuộc quyền sử dụng của mình hoặc có nguồn gốc từ những người thân thích. Hoặc một bên đã tự ý thay đổi ranh đất, cột mốc, hàng rào, xây tường ngăn trên đất,…..
Tranh chấp quyền, nghĩa vụ trong quá trình sử dụng đất
Loại tranh chấp này liên quan đến việc bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Hoặc hai bên có ranh giới, cột mốc chồng lấn lên nhau. Tranh chấp này do nhiều nguyên nhân: cơ quan Nhà nước sai sót trong việc chấp GCN QSDĐ, phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư không thỏa đáng,….
Giải quyết tranh chấp đất đai có một bên là cơ quan Nhà nước thường có nhiều cơ quan chuyên môn tham gia, phải trả qua nhiều thủ tục, mất nhiều thời gian. Do đó, khách hàng cần có phương án giải quyết hữu hiệu nhất. Liên hệ Luật sư đất đai Luật Hùng Bách qua Điện thoại/Zalo: 0979.964.828 để được hỗ trợ tư vấn, đánh rủi ro, đề xuất phương án giải quyết tranh chấp hiệu quả nhất.
Tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất
Có nhiều trường hợp cho loại tranh chấp này: tranh chấp liên quan đến các giao dịch dân sự liên quan đến quyền sử dụng đất, tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất,….
Loại tranh chấp này thường phát sinh do: một bên hủy ngang thực hiện hợp đồng khi đã nhận cọc, hai bên xác lập hợp đồng mua bán đất bằng giấy tay, hợp đồng có đối tượng giao dịch không tồn tại trên thực tế, nhận đứng tên dùm quyền sử dụng đất, kỷ phần thừa kế được chia không công bằng, Tòa án phân xử không công bằng phần quyền sử dụng đất do chưa xem xét đầy đủ công sức đóng góp của vợ/chồng,….
Các giao dịch dân sự về đất đai thường có giá trị lớn. Các bên thường che giấu giao dịch thật sự nhằm tránh né nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Do đó, khi xảy ra tranh chấp xảy ra việc giải quyết rất phức tạp. Liên hệ Luật sư đất đai Luật Hùng Bách qua Điện thoại/Zalo: 0979.964.828 để được tư vấn.
Cách giải quyết các tranh chấp đất đai
Tranh chấp đất đai có thể được giải quyết thông qua 04 phương thức. Cụ thể:
Cách 1: Giải quyết thông qua thương lượng:
Các bên tranh chấp cùng nhau trình bày quan điểm, tìm ra các điểm tương thích, từ đó đi đến thống nhất để giải quyết các bất đồng.
Cách 2: Giải quyết bằng hòa giải:
Tranh chấp được giải quyết thông qua người thứ ba có vai trò trung gian. Bao gồm hai trường hợp: hòa giải ngoài tố tụng và hòa giải trong tố tụng.
Cách 3: Giải quyết bằng thủ tục hành chính:
Cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp bằng quyết định theo thủ tục hành chính. Tranh chấp được giải quyết tại tại UBND cấp huyện/tỉnh.
Cách 4: Giải quyết bằng thủ tục tố tụng:
Tòa án xét xử và đưa ra phán quyết theo thủ tục tố tụng dân sự, tố tụng hành chính.
Quyền sử dụng đất là tài sản có giá trị cao. Các bên khi tham gia giải quyết tranh chấp luôn muốn giành về mình lợi ích cao nhất. Tuy nhiên, việc lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp phù hợp là điều không dễ dàng. Liên hệ ngay Luật Hùng Bách qua số: 0979.964.828 để được tư vấn phương thức giải quyết tranh chấp hiệu quả nhất. Luật sư Đất đai Luật Hùng Bách sẽ đưa ra phương án giải quyết theo thủ tục đơn giản nhất, hạn chế tối đa các bên liên quan tham gia và thời gian giải quyết.
Hòa giải ngoài tố tụng
Hòa giải ngoài tố tụng do các bên tự thực hiện với nhau. Hoặc được tiến hành tại UBND cấp xã để làm rõ những xích mích, từ đó thống nhất phương án giải quyết. Cụ thể:
Hòa giải cơ sở
Hòa giải cơ sở được tiến hành tại thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố và cộng đồng dân cư khác. Việc hòa giải được tiến hành tự nguyện theo thỏa thuận của các bên tranh chấp.
Mục đích hòa giải: hướng dẫn, giúp đỡ các bên đạt được thỏa thuận, tự nguyện giải quyết với nhau các mâu thuẫn, tranh chấp, tránh vi phạm pháp luật theo quy định của Luật Hòa giải cơ sở năm 2013.
Hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã
Hòa giải tại UBND cấp xã được thực hiện tại nơi có bất động sản. Việc này được hướng dẫn tại khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP. Cụ thể:
– Hòa giải bắt buộc. Các bên phải hòa giải khi tranh chấp ai là người sử dụng đất.
+ Thành phần hồ sơ yêu cầu hòa giải cơ sở:
- Đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai;
- Các tài liệu chứng minh: về nguồn gốc đất, quá trình và hiện trạng sử dụng đất.
+ Trình tự, thủ tục giải quyết:
- Cơ quan giải quyết: Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai cấp xã;
- Nội dung giải quyết: Hội đồng hòa giải tiến hành thẩm tra, xác minh tìm hiểu nguyên nhân phát sinh tranh chấp, thu thập giấy tờ, tài liệu có liên quan do các bên cung cấp về nguồn gốc đất, quá trình và hiện trạng sử dụng đất. Tổ chức cuộc họp hòa giải tranh chấp. Trường hợp một bên tranh chấp vắng mặt đến lần thứ hai thì được coi là việc hòa giải không thành.
- Thời hạn giải quyết: 45 kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ. Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ thì không quá 03 ngày làm việc, cơ quan tiếp nhận thông báo cho người yêu cầu bổ sung, hoàn chỉnh hồ sơ;
- Kết quả hòa giải: Biên bản hòa giải thành phải có chữ ký của Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai và các bên tranh chấp. Kết quả hòa giải thành không bắt buộc các bên phải thực hiện. Biên bản hòa giải là điều kiện để Tòa án thụ lý giải quyết tranh chấp tại Tòa án khi hòa giải không thành.
– Hòa giải tự nguyện. Các bên tự nguyện lựa chọn hòa giải khi có tranh chấp đòi lại quyền sử dụng đất, tranh chấp quyền, nghĩa vụ trong quá trình sử dụng đất hoặc tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất.
Thành phần hồ sơ và trình tự giải quyết tương tự khi hòa giải bắt buộc. Tuy nhiên, biên bản hòa giải không phải là điều kiện để Tòa án tiếp nhận hồ sơ khi giải quyết tại Tòa.
Liên hệ Luật Hùng Bách: 0979.964.828 để được cung cấp Mẫu đơn và hướng dẫn cách giải quyết đơn yêu cầu hòa giải tranh chấp đất đai. Luật Hùng Bách là đơn vị uy tín tư vấn quy định, hồ sơ, thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai. Luật sư đại diện hoặc nhận ủy quyền tham gia hòa giải.
Hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án
Hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án là một trong những biện pháp hữu hiệu để giải quyết tranh chấp đất đai. Hòa giải được tiến hành bởi người có am hiểu về pháp luật, thuyết phục các bên đồng ý chấm dứt xung đột hoặc xích mích một cách ổn thỏa. Cụ thể:
Hòa giải tại Trung tâm hòa giải
Hòa giải viên tiến hành hòa giải tiền tố tụng tại trung tâm hòa giải, đối thoại của Tòa án. Thủ tục được thự hiện trước khi Tòa thụ lý vụ án theo quy định của pháp luật về tố tụng. Hòa giải viên do Chánh án Tòa án nhân dân tối cao bổ nhiệm và hỗ trợ giải quyết. Sau 15 ngày hòa giải thành, Tòa án ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận.
Lưu ý:
- Hòa giải tại Tòa án là hoạt động hòa giải do Hòa giải viên tiến hành. Hòa giải được tiến hành trước khi Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;
- Đối thoại tại Tòa án là hoạt động đối thoại do Hòa giải viên tiến hành. Đối thoại được tiến hành trước khi Tòa án thụ lý vụ án hành chính.
Thủ tục hòa giải, đối thoại là không bắt buộc. Các bên tranh chấp có thể từ chối hòa giải, đối thoại nếu nhận thấy việc hòa giải sẽ không đạt kết quả. Trình tự, thủ tục hòa giải được quy định tại Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án 2020.
Hòa giải trong tố tụng tại Tòa án
Hòa giải trong tố tụng được thực hiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp. Việc hòa giải là yêu cầu bắt buộc. Hoạt động này nhằm tạo cơ hội cho các bên thỏa thuận các vấn đề về tranh chấp đất đai. Mặt khác, việc hòa giải giúp giữ gìn hòa khí, tránh xung đột, căng thẳng. Thẩm phán được phân công phụ trách vụ việc chính là trung gian hòa giải tại Tòa án nhân dân. Cụ thể:
- Nếu hòa giải thành thì sau đó 7 ngày làm việc Tòa án sẽ ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận giữa các bên. Với điều kiện trong 7 ngày đó các bên không thay đổi ý kiến;
- Nếu hòa giải không thành thì tiếp tục thực hiện các thủ tục tiếp theo để đưa vụ án ra xét xử.
Thủ tục hòa giải được quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.
Giải quyết tranh chấp tại UBND cấp huyện, cấp tỉnh
– Giải quyết tranh chấp tại UBND có thẩm quyền được tiến hành khi:
- Không có giấy Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất hoặc;
- Không có một trong các giấy tờ được quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013.
– Thẩm quyền giải quyết tranh chấp tại UBND có thẩm quyền:
- Trường hợp tranh chấp cá nhân, hộ gia đình, cộng đồng dân cư với nhau thì yêu cầu Chủ tịch UBND cấp huyện nơi đất tranh chấp;
- Nếu không đồng ý với quyết định của Chủ UBND cấp huyện thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Hoặc khởi kiện tại Tòa án theo quy định của Luật Tố tụng hành chính.
- Trường hợp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết;
- Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường. Hoặc khởi kiện tại Tòa án theo quy định của Luật Tố tụng hành chính.
– Thành phần hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp tại UBND có thẩm quyền:
- Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai;
- Biên bản hòa giải tại UBND cấp xã;
- Các tài liệu hợp pháp chứng minh: về nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất và hiện trạng sử dụng đất.
Liên hệ Luật Hùng Bách: 0979.964.828 để được Luật sư, chuyên viên tiếp nhận thông tin, tài liệu, đánh giá pháp lý và tham gia tư vấn, lựa chọn phương án giải quyết hữu hiệu nhất. Luật sư Luật Hùng Bách là đơn vị uy tín trong việc đại diện, nhận ủy quyền từ khách hàng làm việc với cơ quan Nhà nước để giải tranh chấp.
– Thủ tục giải quyết tranh chấp tại UBND có thẩm quyền:
+ Chủ tịch UBND huyện/tỉnh giao cơ quan tham mưu giải quyết.
+ Cơ quan tham mưu có nhiệm vụ:
+ Cơ quan tham mưu có nhiệm vụ:
- Thẩm tra, xác minh vụ việc;
- Tổ chức hòa giải giữa các bên tranh chấp;
- Tổ chức cuộc họp các ban, ngành có liên quan để tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai (nếu cần thiết);
- Hoàn chỉnh hồ sơ trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cùng cấp ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai.
+ Ban hành quyết định, bản án giải quyết tranh chấp:
- Chủ tịch UBND huyện/ tỉnh ban hành quyết định giải quyết tranh chấp hoặc quyết định công nhận hòa giải thành gửi cho các bên tranh chấp, các tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ liên quan;
- Tòa án ban hành Bản án để giải quyết vụ việc tranh chấp. Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành quyết định giải quyết tranh chấp.
Khởi kiện tại Tòa án nhân dân
– Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền được thực hiện khi tranh chấp:
- Có hoặc không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
- Có hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013;
- Về tài sản gắn liên với đất.
Lưu ý: Khởi kiện tại TAND theo thủ tục tố tụng hành chính khi các bên tranh chấp không đồng ý với Quyết định giải quyết của Chủ tịch UBND cấp huyện/tỉnh. Khởi kiện tại Tòa án theo thủ tục tố tụng dân sự cho các trường hợp còn lại.
– Thành phần hồ sơ khởi kiện tại Tòa án:
- Đơn khởi kiện (theo mẫu);
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Hoặc giấy tờ về quyền sử dụng đất;
- Biên bản hòa giải tại UBND xã, phường, thị trấn;
- Chứng minh nhân dân/căn cước công dân/hộ chiếu của người khởi kiện (Bản sao);
- Giấy tờ hợp pháp về nơi cư trú;
- Các giấy tờ liên quan khác.
– Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai. Việc giải quyết trải qua 6 bước: (1) Chuẩn bị hồ sơ, (2) Nộp hồ sơ khởi kiện, (3) Tòa án xem xét đơn khởi kiện, (4) Thông báo thụ lý vụ án, (5) Hòa giải tại Tòa án, (6) Tòa án mở phiên xét xử vụ án.
– Thời gian giải quyết tranh chấp đất đai. Theo quy định, tranh chấp đất đai thường kéo dài từ 4 đến 6 tháng. Tuy nhiên, thời gian này trên thực tế có thể kéo dài trong nhiều năm tùy vào tính phức tạp của vụ án.
Luật Hùng Bách: 0979.964.828 tư vấn, soạn Đơn khởi kiện tranh chấp đất đai. Luật sư đất đai tư vấn quy định, hồ sơ và thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai. Luật sư Luật Hùng Bách tham gia đại diện, nhận ủy quyền từ khách hàng làm việc với cơ quan Tòa án, cơ quan Nhà nước để giải tranh chấp.
Dịch vụ luật sư tư vấn, giải quyết tranh chấp đất đai
Luật Hùng Bách có đội ngũ Luật sư/Chuyên viên pháp lý nhiều kinh nghiệm, trình đồ chuyện môn cao trong lĩnh vực đất đai. Luật Hùng Bách luôn sẵn sàng cung cấp các dịch vụ pháp lý. Hỗ trợ tư vấn cho khách hàng các vướng mắc liên quan đến pháp luật đất đai như:
- Giải thích quy định pháp luật, tư vấn các vấn đề có liên quan đến tranh chấp;
- Tư vấn hồ sơ, soạn thảo khởi kiện tranh chấp đất đai;
- Tư vấn về hướng giải quyết đối với từng trường hợp. Chẳng hạn: tranh chấp đất hộ gia đình, ai là người có quyền sử dụng đất,…;
- Hướng dẫn thu thập hồ sơ, chứng cứ chứng minh cho yêu cầu cần giải quyết;
- Đại diện tham gia hòa giải tranh chấp tại cơ quan có thẩm quyền;
- Soạn thảo đơn yêu cầu UBND cấp xã hòa giải, đơn khởi kiện;
- Hỗ trợ nộp tài liệu và thay mặt khách hàng tham gia tố tụng;
- Luật sư trực tiếp tham gia bảo vệ tại phiên tòa;
- Tư vấn thi hành án khi bản án có hiệu lực.
Xem thêm: VĂN PHÒNG LUẬT SƯ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI UY TÍN
Liên hệ Luật sư tư vấn đất đai
Liên hệ đến Luật Hùng Bách làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Nhật Bản,… theo các phương thức sau:
- Điện thoại (Zalo/Viber/Whatsapp): 0979.964.828
- Fanpage: https://www.facebook.com/LuatHungBach – https://www.facebook.com/Lhb.hcm
- Website: https://lhblaw.vn/ – https://luathungbach.vn/
- Email: luathungbach.hcm@gmail.com
Mời bạn đọc tham khảo thêm bài viết về: LUẬT SƯ TƯ VẤN ĐẤT ĐAI MIỄN PHÍ QUA TỔNG ĐÀI
Trân trọng!
