Trường hợp mẹ không được nuôi con là trường hợp mẹ không đủ điều kiện để nuôi con bởi các nguyên nhân khách quan và chủ quan. Vậy trường hợp nào mẹ không được nuôi con? Điều kiện để giành quyền nuôi con? Quyền nuôi con khi vợ chồng ly hôn được quy định như thế nào? Để hiểu rõ hơn các quy định này, mời Quý bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây của Luật Hùng Bách. Mọi thắc mắc, nhu cầu Luật sư hỗ trợ giải quyết tranh chấp nuôi con khi ly hôn được tiếp nhận qua Hotline (Zalo): 0988.732.880
MỤC LỤC
Khi ly hôn vợ chồng đều có quyền bình đẳng với nhau trong vấn đề chăm sóc, nuôi dưỡng con cái. Theo đó, quyền được nuôi con sau khi ly hôn được quy định tại khoản 1 Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 (Luật HNGĐ 2014) như sau:
“1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.”
Quy định này cũng xuất phát từ tầm quan trọng của gia đình, cha mẹ trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng con trẻ. Đảm bảo tốt nhất việc nuôi dưỡng, phát triển cho con về mọi mặt.
Theo quy định thì con dưới 36 tháng tuổi thì sẽ ưu tiên giao cho mẹ nuôi. Điều này được quy định tại khoản 3 Điều 81 Luật HNGĐ 2014:
“3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi; trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Điều này có nghĩa là việc nuôi con sau ly hôn do 2 vợ chồng thỏa thuận; nếu như 2 vợ chồng không thỏa thuận được thì tòa án sẽ giải quyết. Nếu trẻ dưới 36 tháng tuổi thì Tòa án sẽ giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Tuy nhiên, không phải con cứ dưới 36 tháng tuổi thì người mẹ mặc nhiên sẽ được quyền nuôi dưỡng. Tòa án còn căn cứ vào các điều kiện khác để đưa ra quyết định cuối cùng.
Trong trường hợp vợ chồng không thỏa thuận được với nhau, nếu người chồng đưa ra những chứng cứ chứng minh người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì rất có thể Tòa án sẽ quyết định giao con dưới 36 tháng tuổi cho chồng nuôi dưỡng.
Đối với trường hợp con trên 36 tháng tuổi, cha mẹ có quyền nuôi con bình đẳng như nhau vì vậy đều có quyền được nuôi con sau khi ly hôn. Theo quy định tại khoản 2 Điều 81 Luật HNGĐ 2014 thì
“2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con”.
Lưu ý đối với con trên 7 tuổi thì Toà án sẽ xem xét nguyện vọng của con để làm căn cứ giải quyết tranh chấp về quyền nuôi con.
Nếu bạn đọc còn thắc mắc, băn khoăn về quyền nuôi con khi ly hôn có thể liên hệ Luật sư ly hôn Luật Hùng Bách: 0988.732.880 (Zalo)
Việc Toà án xem xét quyết định luôn phải trên cơ sở đảm bảo tốt nhất quyền lợi về mọi mặt cho con (đó là được chăm sóc toàn diện về thể chất (ăn uống), tinh thần (yêu thương, vui chơi), học tập, giáo dục. Do đó, yếu tố tiên quyết trong trường hợp này sẽ là phải xác định cha/mẹ ai là người đáp ứng điều kiện:
– Có đủ tài chính chăm lo cho nhu cầu thiết yếu của con;
– Có thời gian trực tiếp chăm sóc, giáo dục, đồng hành cùng con;
– Có môi trường sống lành mạnh đảm bảo cho sự phát triển nhân cách, trí tuệ của con;
– Có đủ sức khoẻ, tư cách, đạo đức để giáo dục con.
Tất cả những yếu tố trên đều phải được xem xét toàn diện thì mới có thể đưa ra quyết định giao con cho cha hoặc mẹ trực tiếp nuôi con khi ly hôn nhằm đảm bảo quyền lợi về mọi mặt cho con.
Trên cơ sở quy định tại Điều 81, Điều 85, Điều 86 Luật HNGĐ 2014 có thể liệt kê trường hợp người mẹ không được quyền trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn đó là:
Mẹ sẽ không có quyền trực tiếp nuôi con trong trường hợp cha mẹ đã thỏa thuận cha là người trực tiếp nuôi con khi ly hôn hoặc thỏa thuận giao con cho người khác trực tiếp nuôi phù hợp với lợi ích của con.
Để một đứa trẻ được phát triển toàn diện nhất, được sống, học tập, vui chơi trong môi trường lành mạnh và đủ điều kiện để phát triển như bạn bè cùng trang lứa thì yếu tố tài chính, thu nhập của bố mẹ cũng là vấn đề đáng quan tâm.
Nếu người mẹ không có việc làm ổn định; không có bất kỳ một khoản thu nhập nào, thu nhập không ổn định; có nhiều khoản nợ riêng, không có khoản tiền tích lũy nào,..thì sẽ bất lợi trong việc chứng minh các điều kiện để giành quyền nuôi con. Bởi lẽ, khi không có chứng cứ, tài liệu thể hiện thu nhập của bản thân thì Tòa án sẽ không có cơ sở để giao con cho người mẹ đó.
Thông thường khi giải quyết tranh chấp về giành quyền nuôi con chung, Tòa án sẽ căn cứ vào điều kiện của bên nào sẽ đáp ứng tốt nhất về quyền lợi mọi mặt của con. Điều này có thể dựa trên hai yếu tố đó là về mặt vật chất và mặt tinh thần của con. Chẳng hạn như việc ai sẽ có điều kiện kinh tế lo cho con tốt hơn về ăn uống, nơi học tập, nơi vui chơi giải trí của con… Hay người có đạo đức tốt để dạy dỗ cho con, ảnh hưởng đến lối sống của con sau này. Như vậy, tuy người mẹ không có chỗ ở ổn định, nhưng nếu bạn đáp ứng tốt về điều kiện giáo dục, nuôi dưỡng, hay các điều kiện khác tốt cho con thì vẫn có thể giành quyền nuôi con.
Trường hợp mẹ đang chấp hành án phạt tù không được nuôi con sau khi ly hôn. Bởi theo quy định của pháp luật người giành quyền nuôi con phải là người trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng con chung. Việc người mẹ đang chấp hành án sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến con đồng thời không đảm bảo được điều kiện trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con.
Câu hỏi: Xin chào Luật Hùng Bách! Vợ chồng tôi đang thực hiện thủ tục ly hôn tại Toà án quận Tân Phú. Vợ tôi từ hồi tết giờ thường có biểu hiện của bệnh động kinh 1-2 lần/ tháng. Vì con tôi là bé gái, bé mới chỉ được 2 tuổi nên tôi cũng muốn cho cháu ở cùng với mẹ nhưng với tình hình của vợ tôi hiện tại, thực sự tôi cũng rất lo lắng. Đối với trường hợp vợ tôi bị bệnh như vậy, tôi có thể giành quyền nuôi con được không?
Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Luật Hùng Bách:
Trường hợp của bạn khi ly hôn, đứa bé đang dưới 36 tháng tuổi nên theo quy định sẽ ưu tiên giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng. Tuy nhiên, theo như thông tin bạn cung cấp thì người vợ bị bệnh động kinh tháng 1-2 lần. Nếu như hai vợ chồng không có thỏa thuận thì Tòa án sẽ căn cứ vào các điều kiện để xem vợ có đủ khả năng trực tiếp trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục đứa bé không. Còn nếu bạn muốn nuôi con thì cần chứng minh người vợ bị bệnh động kinh đó không thể nuôi con được. Khi đó, Tòa án sẽ xem xét giao con cho bạn trực tiếp nuôi để đảm bảo mọi quyền lợi cho đứa bé.
Ngoài ra, nếu người mẹ bị mất năng lực hành vi dân sự, mất tích, mắc các bệnh hiểm nghèo, nan y, sức khỏe yếu cần phải điều trị mà không thể chăm sóc con được thì việc nuôi con thông thường sẽ được giao cho người chồng, để đảm bảo tốt nhất sự phát triển cho con.
Người mẹ vi phạm pháp luật có thể sẽ gây ảnh hưởng đến tâm sinh lý, ảnh hưởng đến việc quan tâm, chăm sóc và dạy dỗ con cái, ảnh hưởng tương lai sau này.
Mặc dù pháp luật Việt Nam luôn tạo điều kiện để những người phạm tội có cơ hội tái hoà nhập cộng đồng, tiếp tục cuộc sống sau khi đã thực hiện xong việc chấp hành các hình phạt tù. Nhưng việc đã từng có tiền án cũng sẽ là một cản trở, một yếu tố bất lợi nếu người mẹ muốn đứng ra giành quyền nuôi con khi hai vợ chồng ly hôn. Theo quy định, đối với những người mẹ bị kết án về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con sẽ bị hạn chế quyền đối với con bao gồm cả việc trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng con chung.
Không phải cứ là cha mẹ thì có quyền hạn tuyệt đối đối với việc chăm sóc, giáo dục con cái. Theo quy định tại Điều 85 của Luật HNGĐ 2014, mẹ có các hành vi sau đây có thể bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên, cụ thể:
+ Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý
+ Có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
+ Phát tán tài sản của con.
+ Có lối sống đồi trụy.
+ Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Do đó, nếu thuộc một trong các trường hợp nêu trên thì người mẹ sẽ bị hạn chế quyền với con chưa thành niên, bao gồm cả quyền trực tiếp nuôi dưỡng và chăm sóc con chung.
Để giành được quyền nuôi con thì người mẹ cần chứng minh mình có đủ điều kiện kinh tế cũng như điều kiện tinh thần, chăm sóc, nuôi dưỡng tốt nhất cho sự phát triển của con.
– Các yếu tố về điều kiện kinh tế: bảng lương thể hiện thu nhập; hợp đồng lao động thể hiện công việc ổn định, hợp pháp; điều kiện chỗ ở; có tài khoản tiết kiệm, giấy tờ nhà đất, các tài sản khác (nếu có)…
– Các yếu tố về điều kiện tinh thần: đủ khả năng nhận thức, làm chủ hành vi của mình; có thể đảm bảo việc chăm sóc trẻ một cách trực tiếp mà không giao cho người khác chăm sóc; thời gian linh hoạt bên cạnh, dạy dỗ, giáo dục, tình cảm giành cho con; tạo điều kiện cho con vui chơi giải trí, phát triển thể chất;
– Các yếu tố về tinh thần, sức khoẻ: độ tuổi của trẻ, giới tính của trẻ; sự hiểu biết về thói quen, tình trạng sức khỏe của trẻ và mẹ; tình cảm và tâm sinh lý của trẻ….
– Các yếu tố khác: sự hỗ trợ trong việc chăm sóc trẻ; môi trường sống, nhân cách đạo đức của mẹ; môi trường giáo dục…..
Chứng minh được chồng là người có lỗi làm cho cuộc sống hôn nhân gia đình không thể tiếp tục hoặc có những vi phạm về đạo đức dẫn đến phải chấm dứt hôn nhân.
+ Chứng minh đối phương không có điều kiện kinh tế; không có công việc ổn định; thu nhập không có hoặc không ổn định, không có chỗ ở,…
+ Chồng không có thời gian chăm con: Từ trước đến giờ vợ là người trực tiếp chăm sóc con; chồng bận đi làm, không sắp xếp được công việc để chăm con; đặc thù công việc thường phải đi làm xa, đi công tác thường xuyên, …..
Trên đây là bài viết của Luật Hùng Bách về “Trường hợp nào mẹ không được nuôi con?”. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần tư vấn, hỗ trợ thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn; vui lòng liên hệ Luật Hùng Bách theo một trong các phương thức sau:
Trân trọng./.
B.Phuong
Đơn kêu oan thường được sử dụng trong các vụ án hình sự. Trường hợp…
Trình tự thủ tục và mẫu đơn tố giác tội phạm vốn được nhiều người…
Quy trình tố tụng hình sự thường diễn ra phức tạp và thời gian kéo…
Luật sư hình sự đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc đảm bảo…
Khi mua căn hộ chung cư, an toàn pháp lý là vấn đề phải quan…
LUẬT HÙNG BÁCH TUYỂN DỤNG THỰC TẬP SINH, CHUYÊN VIÊN PHÁP LÝ. Luật Hùng Bách…
View Comments