HƯỚNG DẪN THỦ TỤC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THỪA KẾ


Hiện nay, tranh chấp liên quan đến việc phân chia di sản thừa kế xảy ra tương đối phổ biến. Vì quyền lợi, các đồng thừa kế đều muốn di sản thuộc về mình. Trên thực tế, giải quyết các tranh chấp này khá phức tạp do các bên có mối quan hệ huyết thống với nhau. Vậy tranh chấp thừa kế có những dạng nào? Cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế? Thủ tục tranh chấp thừa kế được giải quyết như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp thắc mắc cho bạn.

Bạn có thể liên hệ Luật Hùng Bách qua số điện thoại 0979.564.828 để được tư vấn chi tiết.

Hướng dẫn thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế
Luật sư Thừa kế – Luật Hùng Bách 0979.564.828

Các tranh chấp tài sản thừa kế phổ biến

Tranh chấp thừa kế là dạng tranh chấp phổ biến trong tranh chấp dân sự. Tranh chấp xảy ra khi có sự xung đột lợi ích giữa các bên đối với di sản thừa kế. Di sản mà người chết để lại có thể bao gồm vật, tiền, vàng, đất đai, quyền tài sản,… Tranh chấp di sản thừa kế có thể xảy ra đối với bất kỳ loại tài sản nào nêu trên. Tuy nhiên, tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất là vấn đề tranh chấp ngày càng nhiều. Bởi lẽ, quyền sử dụng đất là tài sản có giá trị lớn và tăng theo thời gian. Cho nên, những người người kế đều muốn phân chia loại di sản này, vì nó có liên quan trực tiếp đến lợi ích giữa những người có quyền thừa kế.

Trên cơ sở quy định pháp luật, có thể chia các loại tranh chấp tài sản thừa kế thành các dạng sau:

Tranh chấp về di sản thừa kế

Khi phân chia di sản thừa kế, cần xác định rõ di sản thừa kế gồm những gì? Nguồn gốc, quá trình biến đổi và thực trạng từng loại di sản. Công sức của người duy trì phát triển tài sản là di sản. Cần xác định được giá trị và thực trạng tài sản có tranh chấp. Xác định thực tế khối tài sản hiện đang được sử dụng như thế nào và xem xét các yêu cầu của đương sự để phân chia di sản cho phù hợp. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp việc phân chia di sản nảy sinh mâu thuẫn giữa những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến việc phân chia di sản. Nguyên nhân tranh chấp thường do sự không thống nhất khi phân chia di sản giữa những người thừa kế.

Tranh chấp về xác nhận quyền thừa kế

Người để lại di sản có quyền định đoạt tài sản của mình theo di chúc hoặc theo pháp luật. Khi đó, người thừa kế sẽ được xác định dựa trên di chúc hoặc những hàng thừa kế theo pháp luật của người chết. Tranh chấp về xác nhận quyền thừa kế thường xảy ra trong 02 trường hợp sau:

Tranh chấp thừa kế theo di chúc

Khi người chết định đoạt tài sản theo di chúc thì cần xác định tính hợp pháp của di chúc. Nếu di chúc hợp pháp thì di sản sẽ thuộc về người mà người chết chỉ định trong di chúc. Tuy nhiên, khoản 1 điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, quy định như sau:

Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

  1. Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng.
  2. Con thành niên mà không có khả năng lao động.

Theo quy định này, những trường hợp nêu trên vẫn được hưởng một phần di sản thừa kế. Loại tranh chấp này thường phát sinh khi người không phụ thuộc nội dung di chúc không được hưởng di sản hoặc hưởng không đủ 2/3 suất nếu chia theo pháp luật.

Tranh chấp thừa kế theo pháp luật

Trong trường hợp này, tranh chấp sẽ phát sinh trong việc xác định ai là người thừa kế theo pháp luật của người chết. Đồng thời, cần xác định người thừa kế theo pháp luật có bị truất quyền thừa hay không. Từ đó, xác định người có quyền hưởng di sản thừa kế khi chia di sản theo pháp luật.

Khi chia di sản thừa kế cần xác định đầy đủ những người thuộc hàng thừa kế theo thứ tự. Nếu hàng thừa kế thứ nhất không còn thì xác định đến hàng thừa kế thứ hai, thứ ba… Cần lưu ý trường hợp một hoặc một số con của người để lại di sản chết thì cần xác định họ chết trước hay chết sau người để lại di sản để xác định những người được hưởng di sản cho phù hợp.

Tranh chấp về bác bỏ quyền thừa kế

Bác bỏ quyền thừa kế là việc một hoặc một số người thừa kế yêu cầu Tòa án xác định người thừa kế khác không có quyền được hưởng di sản thừa kế theo quy định của pháp luật. Căn cứ điều 621 Bộ luật Dân sự 2015, quy định những người sau đây không được quyền hưởng di sản:

– Bị kết án về một trong các hành vi sau đây đối với người để lại di sản:
  • Cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe người để lại di sản.
  • Ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm người để lại di sản.

– Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản.

– Bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần, toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.

– Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép, ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc. Người có hành vi giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc. Những hành vi này nhằm hưởng một phần, toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Tuy nhiên, những người nêu trên vẫn được hưởng di sản thừa kế khi người để lại di sản biết được hành vi của họ nhưng vẫn cho họ được hưởng di sản theo di chúc.

Tranh chấp về việc thực hiện nghĩa vụ do người chết để lại

Căn cứ điều 614 BLDS 2015 quy định về thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế:’

“Điều 614. Thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế.

Kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại.”

Như vậy, vào thời điểm mở thừa kế ngoài việc phát sinh quyền của những người thừa kế về tài sản thì họ còn phải thực hiện nghĩa vụ về tài sản do người chết để lại. Theo đó, nghĩa vụ về tài sản sẽ được chuyển giao cho người thừa kế trong phạm vi di sản mà họ được nhận.

Tuy nhiên, trên thực tế người nhận thừa kế đang có xu hướng không muốn thực hiện nghĩa vụ này nên thường xảy ra tranh chấp. Tranh chấp thường xảy ra giữa những người được hưởng di sản với nhau để xác định người thực hiện nghĩa vụ. Ngoài ra, tranh chấp còn xảy ra giữa những người được hưởng di sản với người có quyền đối với phần nghĩa vụ của người chết khi còn sống phải thực hiện.

LUẬT SƯ THỪA KẾ 0979.564.828

Xem thêm: KHÔNG CÓ DI CHÚC CÓ ĐƯỢC THỪA KẾ KHÔNG?

Vì sao cần nắm thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế?

Vấn đề áp dụng pháp luật khi giải quyết tranh chấp thừa kế

Tranh chấp thừa kế là loại án dân sự tương đối phức tạp. Có những vụ án kéo dài, xét xử nhiều lần, ở nhiều cấp Tòa án. Để giải quyết tranh chấp, các bên cần xác định đúng pháp luật điều chỉnh mối quan hệ này. Về bản chất, việc giải quyết tranh chấp chia di sản thừa kế liên quan đến nhiều lĩnh vực pháp luật như về thừa kế, về sở hữu, về hôn nhân và gia đình, về đất đai, về nhà ở…. Việc xác định đúng pháp luật áp dụng sẽ giúp định hướng đúng trọng tâm vấn đề cần chứng minh. Từ đó, đương sự sẽ dễ dàng thu thập chứng chứ để chứng minh cho yêu cầu của mình.

Với đặc điểm đa dạng về luật nội dung áp dụng trong giải quyết tranh chấp. Đòi hỏi đương sự cần có kỹ năng khi tham gia giải quyết. Đương sự phải xác định được các nguyên tắc áp dụng pháp luật nội dung. Đồng thời, nắm vững các quy định của pháp luật thừa kế và pháp luật có liên quan khác để áp dụng luật giải quyết cho phù hợp. Các nguyên tắc áp dụng luật nội dung giải quyết tranh chấp thừa kế cần nắm vững bao gồm:

  • Nguyên tắc áp dụng luật chung, luật chuyên ngành.
  • Áp dụng hiệu lực về thời gian của văn bản pháp luật.
  • Áp dụng hiệu lực về không gian của văn bản pháp luật.
  • Áp dụng theo cơ quan ban hành văn bản pháp luật.

Lợi ích khi Luật sư tham gia giải quyết tranh chấp thừa kế

Với tính chất phức tạp như đã phân tích ở trên, không phải ai cũng nắm rõ tất cả các vấn đề có liên quan đến tranh cấp. Điều đó dẫn đến, đương sự không đảm bảo được tối đa quyền lợi của mình. Vì vậy, luật sư tham gia giải quyết tranh chấp thừa kế đóng góp vai trò quan trọng.

Luật sư sẽ tiến hành tư vấn luật thừa kế được áp dụng cho trường hợp của khách hàng. Luật sư sẽ phân tích các tình huống có lợi, bất lợi từ đó đưa ra phương án giải quyết tốt nhất cho khách hàng. Tư vấn cho khách hàng thẩm quyền giải quyết vụ việc. Thời điểm nào thích hợp khởi kiện giải quyết tranh chấp. Những tài liệu, chứng cứ phục vụ cho quá trình khởi kiện…

Trong giai đoạn tố tụng tại tòa, Luật sư với kinh nghiệm xử lý nhiều vụ việc, am hiểu quy định pháp luật sẽ đánh giá chứng cứ đối phương cung cấp để đưa ra phương án bảo vệ tốt nhất cho khách hàng. Trực tiếp làm việc với cơ quan nhà nước, hỗ trợ khách hàng thu tập thêm tài liệu, chứng cứ nếu cần thiết. Bên cạnh đó, Luật sư còn có thể đánh giá xem quá trình thực hiện tố tụng của Tòa án có đúng quy định pháp luật hay không? Có xảy ra sai phạm trong quá trình giải quyết hay không? Từ đó đưa ra hướng giải quyết có lợi nhất cho khách hàng.

Trường hợp bạn có thắc mắc hoặc cần hỗ trợ các vấn đề liên quan đến tranh chấp thừa kế, vui lòng liên hệ đến số 0979.564.828 để được tư vấn.

Giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế ở đâu?

Giải quyết tranh chấp thông qua hòa giải, thương lượng

Thương lượng là việc hai bên mâu thuẫn gặp gỡ, trao đổi, tìm phương án giải quyết một vấn đề. Trong trường hợp này, các đồng thừa kế có thể trao đổi với nhau về vấn đề phân chia di sản. Khi thỏa thuận, các bên cần hoài hòa lợi ích với nhau để đi đến thống các vấn đề.

Hòa giải là phương thức giải quyết tranh chấp bằng việc mời bên thứ ba làm trung gian giải quyết. Bên thứ ba có thể là cá nhân hoặc tổ chức do các bên lựa chọn. Bên thứ ba sẽ tiến hành phân tích, nêu quan điểm, gợi mở phương hướng giải quyết tranh chấp.

Các phương thức giải quyết tranh chấp nêu trên mang tính mềm dẻo, linh hoạt, tiết kiệm chi phí, thời gian cho các bên. Tuy nhiên, để giải quyết được tranh chấp theo phương thức này đòi hỏi các bên cần phải có thiện chí, nhượng bộ về lợi ích để cùng nhau đạt được thỏa thuận.

Giải quyết tranh chấp thừa kế tại Tòa án

Để được Tòa án thụ lý giải quyết thì nguyên đơn cần xác định đúng thẩm quyền của Tòa án. Theo đó, căn cứ khoản 5 điều 26, điểm a, khoản 1 điều 35, điểm a, c khoản 1 điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì  tranh chấp thừa kế sẽ được giải quyết tại một trong những Tòa án nhân dân sau:
  • Liên quan đến bất động sản sẽ được giải quyết tại Tòa án cấp huyện có bất động sản.
  • Không liên đến bất động sản sẽ được giải quyết tại Tòa án cấp huyện nơi bị đơn cư trú.
  • Thừa kế có liên quan yếu tố nước ngoài thì cơ quan có thẩm quyền giải quyết là Tòa án cấp tỉnh.

Xem thêm: HƯỚNG DẪN PHÂN CHIA TÀI SẢN THỪA KẾ

LUẬT SƯ THỪA KẾ 0979.564.828

Đơn khởi kiện yêu cầu giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế

Di sản thừa kế có thể bao gồm tiền, vàng, đất đai, nhà ở, …. Tranh chấp xảy ra phổ biến nhất là tranh chấp thừa kế về thừa kế đất đai. Khi tranh chấp thừa kế về loại di sản này, người khởi kiện cũng sẽ chuẩn bị đơn khởi kiện giống như những tranh chấp di sản thừa kế khác. Hiện nay, mẫu đơn tranh chấp đất đai thừa kế được thực hiện theo Mẫu số 23-DS. Mẫu này được ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP. Nghị quyết quy định về biểu mẫu trong tố tụng dân sự do Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành.

Căn cứ theo mẫu số 23-DS thì người khởi kiện có thể dùng biểu mẫu này để điền nội dung phù hợp với trường hợp của mình. Theo quy định, đơn khởi kiện tranh chấp thừa kế cần phải lập thành văn bản. Do đó, người khởi kiện có thể đánh máy hoặc viết tay điền đủ nội dung quy định để được Tòa án tiếp nhận.

HƯỚNG DẪN THỦ TỤC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THỪA KẾ
Mẫu đơn tranh cấp đất đai thừa kế

Hướng dẫn cách viết đơn khởi kiện tranh chấp thừa kế

– Đầu tiên, bạn cần ghi tên Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án. Nếu là Tòa án nhân dân cấp huyện, thì cần ghi rõ Tòa án nhân dân huyện nào thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nào. Tòa án cấp tỉnh thì ghi rõ Tòa án tỉnh nào.

– Phần thông tin đương sự: Bạn cần cung cấp rõ, chính xác tên, năm sinh, địa chỉ hiện nay của các bên cho Tòa án.

– Phần nội dung yêu cầu Tòa án giải quyết: Bạn thể hiện rõ thông tin về người để lại di sản. Di sản thừa kế tranh chấp gồm những gì. Đối với tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất, người khởi kiện cần mô tả chính xác thông tin thửa đất theo giấy chứng nhận do cơ quan có thẩm quyền cấp. Thừa kế có di chúc hay không. Nguyên nhân dẫn đến tranh chấp thừa kế. Nêu rõ các vấn đề yêu cầu Tòa án giải quyết.

– Cuối cùng, bạn cần liệt kê các tài liệu kèm theo đơn và phải đánh số thứ tự. Những tài liệu này nhằm chứng minh yêu cầu của bạn là có căn cứ để tòa án xem xét.

Trường hợp có thắc mắc hoặc cần hỗ trợ soạn đơn khởi kiện tranh cấp thừa kế, vui lòng liên hệ đến số 0979.564.828 để được tư vấn.

Thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp tài sản thừa kế

Hồ sơ yêu cầu giải quyết tranh chấp thừa kế

Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện là bước đẩu tiên để thực hiện giải quyết tranh chấp. Để được Tòa án chấp nhận, người khởi kiện phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ nộp cho Tòa án. Trường hợp hồ sơ thiếu, Tòa án sẽ ra thông báo để người khởi kiện tiến hành sửa đổi, bổ sung hồ sơ theo thời hạn quy định. Nếu hết thời hạn mà người khởi kiện không tiến hành sửa đổi bổ sung theo yêu cầu thì Tòa án sẽ trả lại đơn khởi kiện. Do đó, việc chuẩn bị hồ sơ khởi kiện có ý nghĩa vô cùng quan trọng khi giải quyết tranh chấp. Hồ sơ khởi kiên tranh chấp thừa kế bao gồm:

  • Đơn khởi kiện;
  • CMND/CCCD/Hộ chiếu của đương sự.
  • Giấy tờ về nơi cư trú của đương sự.
  • Trích lục khai tử của người để lại di sản.
  • Giấy tờ liên quan đến quan hệ giữa người để lại di sản và các bên tranh chấp.
  • Các giấy tờ quyền sở hữu, quyền sử dụng liên quan đến di sản thừa kế tranh chấp.
  • Di chúc (nếu có).
  • Các giấy tờ khác có liên quan đến tranh chấp thừa kế.

Thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ và nộp tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Người khởi kiện cần chuẩn bị đầy đủ những hồ sơ nêu trên để nộp cho Tòa án. Khi đã chuẩn bị đủ hồ sơ, người yêu cầu nộp theo các cách sau:

  • Nộp trực tiếp tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
  • Nộp qua đường bưu điện.
  • Nộp trực tuyến thông qua cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).
  • Ủy quyền cho Luật Hùng Bách – 0979.564.828 thực hiện thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế. Khi ủy quyền, bạn sẽ được tư vấn, hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ và thực hiện thủ tục tại Tòa nhằm bảo vệ tốt nhất quyền lợi cho bạn.

Bước 2: Tòa án xem xét hồ sơ và thụ lý vụ án

Sau khi tiếp nhận, Tòa án xem xét về thẩm quyền, tính hợp lệ của hồ sơ. Nếu hồ sơ thiếu, Tòa án sẽ ra thông báo để người khởi kiện tiến hành sửa đổi, bổ sung hồ sơ theo thời hạn quy định. Nếu hồ sơ đầy đủ, Tòa án ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí cho người khởi kiện. Người khởi kiện hoàn thành việc đóng tạm ứng án phí và nộp lại biên lai cho Tòa án. Vụ án được Tòa án thụ lý từ thời điểm người khởi kiện nộp biên lai cho Tòa án.

Bước 3: Tòa án chuẩn bị xét xử sở thẩm

Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, thẩm phán được phân công giải quyết vụ án phải tiến hành lấy lời khai của đương sự, tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ hoặc định giá, ủy thác thu thập chứng cứ (nếu có),… Sau khi thu thập đầy đủ chứng cứ, Tòa án sẽ  tiến hành các phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải.

Khi tiến hành hòa giải, các bên thỏa thuận được hết các vấn đề tranh chấp thì Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải thành. Nội dung biên bản sẽ ghi nhận những vấn đề các bên đã thống nhất. Hết hời hạn 07 ngày, kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành, không có đương sự nào thay đổi ý kiến về sự thỏa thuận đó thì Tòa án sẽ ban hành Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Trường hợp các bên không thống nhất thì Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải không thành. Sau đó, Tòa án sẽ ra quyết định đưa vụ án ra xét xử.

Bước 4: Tòa án đưa vụ án ra xét xử

Tòa án sẽ tiến hành đưa vụ án ra xét xử và ban hành bản án sơ thẩm. Trường hợp đương sự không đồng ý với bản án thì có quyền kháng cáo trong thời hạn luật định. Trường hợp hết thời hạn mà bản án không bị kháng cáo, kháng nghị thì bản án sẽ có hiệu lực pháp luật.

Trường hợp bạn cần tư vấn, hỗ trợ thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế, vui lòng liên hệ đến số 0979.564.828 để được tư vấn.

Luật sư tư vấn luật thừa kế

Với đội ngũ Luật sư thừa kế có nhiều năm kinh nghiệm trong việc giải quyết các vấn đề tranh chấp sẵn sàng hỗ trợ khách hàng những công việc sau:

  • Tư vấn về quyền thừa kế, điều kiện hưởng thừa kế tài sản là đất đai.
  • Tư vấn quy định pháp luật về thừa kế theo di chúc. Tranh cấp tài sản thừa kế không có di chúc, tranh chấp tài sản thừa kế.
  • Tư vấn pháp luật đất đai trực tuyến về thủ tục khai nhận di sản thừa kế đất đai; tặng cho nhà đất là di sản thừa kế…
  • Tư vấn; trợ giúp; hướng dẫn các thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký thừa kế quyền sử dụng nhà đất (công chứng; chứng thực; khai nhận di sản…)
  • Tư vấn quy định về quản lý, phân chia, thanh toán di sản thừa kế là quyền sử dụng đất.
  • Tư vấn pháp luật về thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất, nhà ở, …

Trên đây là bài viết của Luật Hùng Bách về “HƯỚNG DẪN THỦ TỤC GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THỪA KẾ”. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần tư vấn, hỗ trợ thủ tục liên quan đến tranh chấp thừa kế, vui lòng liên hệ Luật Hùng Bách theo một trong các phương thức sau:

Trân trọng./.
V.H
5/5 - (2 bình chọn)

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *