Đất đai, quyền sử dụng đất là tài sản vô cùng quý giá đối với mỗi gia đình, cá nhân. Do đó, việc xảy ra tranh chấp về đất đai trên thực tế là rất phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm được các căn cứ nào được sử dụng để giải quyết tranh chấp đất đai; Hồ sơ khởi kiện tranh chấp đất đai gồm những gì? Thủ tục thu thập hồ sơ, giải quyết tranh chấp đất đai thế nào? Làm thế nào để bảo vệ tối đa quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Nếu như bạn cũng đang vướng phải tranh chấp đất đai và chưa biết giải quyết thế nào, mời bạn tham khảo bài viết dưới đây của Luật Hùng Bách hoặc liên hệ trực tiếp Luật sư Đất đai theo số Điện thoại/Zalo 0979.964.828 để được tư vấn, hỗ trợ.
MỤC LỤC
Tranh chấp đất đai là gì?
Thực tế, các quan hệ liên quan đến đất đai rất phổ biến. Có thể là hoạt động mua bán, chuyển nhượng; tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, không phải mọi tranh chấp phát sinh trong quan hệ liên quan đến đất đai đều là tranh chấp đất đai.
Theo quy định tại khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai, Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa các bên trong quan hệ đất đai.
Căn cứ theo quy định nêu trên, một tranh chấp được xem là tranh chấp đất đai khi đáp ứng hai điều kiện:
- Là tranh chấp về quyền hoặc nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều biên.
- Phát sinh trong quan hệ đất đai. Các quan hệ đất đai có thể là quan hệ giữa người sử dụng đất với Nhà nước; Quan hệ giữa những người sử dụng đất với nhau.
Do vậy, tuy pháp luật quy định người sử dụng đất có rất nhiều quyền như chuyển đổi; chuyển nhượng; cho thuê; cho thuê lại; thừa kế; tặng cho; thế chấp; quyền sử dụng hạn chế đối với thửa đất liền kề như quyền về lối đi; cấp, thoát nước; … nhưng không phải mọi tranh chấp phát sinh trong quá trình thực hiện các quyền này đều là tranh chấp đất đai.
Thực tế, các tranh chấp đất đai phổ biến như tranh chấp về ai là người có quyền sử dụng đất (tranh chấp ranh giới đất; tranh chấp đòi lại đất); tranh chấp quyền về lối đi qua, cấp thoát nước;….
Ý nghĩa của việc xác định tranh chấp đất đai:
Pháp luật Việt Nam quy định đối với các nhóm tranh chấp khác nhau, thủ tục giải quyết cũng có những điểm khác nhau nhất định xuất phát từ bản chất của quan hệ có tranh chấp. Do vậy, xác định đúng loại tranh chấp là bước đầu tiên để tiến hành giải quyết tranh chấp.
Sau khi xác đinh tranh chấp là tranh chấp đất đai, các bên trong tranh chấp có thể xác định chính xác cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai; hồ sơ, thủ tục giải quyết tranh chấp như thế nào?; thời gian giải quyết tranh chấp theo quy định là bao lâu. Từ đó tiến hành thủ tục giải quyết đúng đắn, tránh gây mất thời gian.
Liên hệ Luật sư Đất đai – Luật Hùng Bách theo số Điện thoại/Zalo 0979.964.828 để được tư vấn, hướng dẫn thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai.
Căn cứ để giải quyết tranh chấp đất đai.
Bên cạnh các thửa đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; thực tế hiện nay còn rất nhiều khu vực đất chưa được cấp sổ đỏ; đất có hoặc thậm chí không có giấy tờ chứng minh việc giao đất, quyền sử dụng đất; … Để giải quyết tranh chấp đất đai đúng đắn, tùy thuộc vào từng trường hợp đất có giấy tờ hay không mà căn cứ giải quyết tranh chấp cũng khác nhau.
Căn cứ giải quyết tranh chấp đất đai không có giấy tờ.
Thế nào là đất đai không có giấy tờ?
Theo quy định của Luật Đất đai, đất không có giấy tờ được hiểu là đất chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; hoặc đất không có bất gì giấy tờ nào được quy định tại Điều 100 Luật Đất đai. Các giấy tờ có thể là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời hoặc sổ địa chính, sổ đăng ký ruộng đất trước ngày 15/10/1993; giấy tờ thanh lý, hóa giá;….
Căn cứ để giải quyết tranh chấp đất đai khi các bên trong tranh chấp đều không có giấy tờ.
Theo khoản 1 Điều 91 Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành luật đất đai; căn cứ để giải quyết tranh chấp đất đai đối với trường hợp đất không có giấy tờ gồm:
- Chứng cứ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đất do các bên tranh chấp đất đai đưa ra;
- Thực tế diện tích đất mà các bên tranh chấp đang sử dụng ngoài diện tích đất đang có tranh chấp và bình quân diện tích đất cho một nhân khẩu tại địa phương;
- Sự phù hợp của hiện trạng sử dụng thửa đất đang có tranh chấp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;
- Chính sách ưu đãi người có công của Nhà nước;
- Quy định của pháp luật về giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất.
Vậy, có thể thấy việc giải quyết tranh chấp đất đai không có giấy tờ phụ thuộc rất nhiều vào tài liệu, chứng cứ mà các bên đưa ra. Các chứng cứ có thể là giấy viết tay từ chủ cũ; giấy tờ tặng cho; biên lai đóng thuế, sổ canh tác;… Tuy nhiên không phải ai cũng lưu giữ và thu thập được các giấy tờ này. Việc thu thập các giấy tờ, tài liệu về nguồn gốc đất thực tế rất khó khăn. Việc đo đạc, xác định diện tích đất cũng mất nhiều thời gian và chi phí. Do đó, thời gian giải quyết các tranh chấp khi đất đai không có giấy tờ thường rất dài.
Liên hệ Luật sư Đất đai – Luật Hùng Bách – Điện thoại/Zalo: 0979.964.828 để được tư vấn, hỗ trợ thu thập tài liệu, chứng cứ giải quyết tranh chấp đất đai.
Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai khi các bên không có giấy tờ.
Bước 1: Thực hiện hòa giải tranh chấp đất đai.
Khi phát sinh tranh chấp, pháp luật khuyến khích các bên tiến hành thương lượng, hòa giải trước khi khởi kiện hoặc giải quyết tranh chấp theo thủ tục hành chính. Việc hòa giải có thể do các bên tự tiến hành; hoặc yêu cầu cơ quan, tổ chức, người thứ ba thực hiện hòa giải cho các bên tranh chấp.
Tuy nhiên, một số loại tranh chấp pháp luật bắt buộc phải tiến hành thủ tục hòa giải tại cơ sở. Đối với tranh chấp đất đai, tranh chấp “ai là người có quyền sử dụng đất”, Điều 203 Luật Đất đai và Khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP quy định việc hòa giải tại UBND cấp xã là bắt buộc.
Bước 2: Khởi kiện tranh chấp đất đai tại Tòa án hoặc đề nghị UBND có thẩm quyền giải quyết.
Căn cứ theo khoản 2 Điều 203 Luật Đất đai; trường hợp đất tranh chấp mà các bên không có giấy tờ, các bên có quyền lựa chọn một trong hai hình thức trên để giải quyết tranh chấp.
Cụ thể, UBND có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai là:
- UBND cấp quận/huyện giải quyết tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau.
- UBND cấp tỉnh giải quyết tranh chấp đất đai khi một bên trong tranh chấp là tổ chức; cơ sở tôn giáo; người Việt Nam định cư ở nước ngoài; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì thẩm quyền giải quyết thuộc về UBND cấp tỉnh
Để biết thêm về thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai tại UBND, mời bạn đọc tham khảo bài viết: Cách giải quyết tranh chấp đất đai theo thủ tục hành chính.
Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai là TAND cấp huyện nơi có đất tranh chấp.
Xem thêm: Thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai mới nhất.
Căn cứ giải quyết tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ.
Câu hỏi: Chào Luật sư Đất đai Luật Hùng Bách. Gia đình tôi hiện đang vướng vào tranh chấp đất đai cần Luật sư tư vấn. Cụ thể vợ chồng tôi được bố mẹ cho một mảnh đất tại Tân Phước, Tiền Giang năm 2004 để trồng chàm. Sau khi được cho đất, vợ chồng tôi đã làm thủ tục và được cấp sổ đỏ theo quy định. Đến năm 2016 gia đình tôi thu chàm thì bị chủ đất bên cạnh ngăn cấm, quậy phá không cho thu 5 hàng chàm với lý do đây là chàm trên đất của họ. Trong quá trình giải quyết mâu thuẫn tôi được biết người chủ này mới mua đất cách đây vài năm và cũng đã được cấp sổ đỏ với phần đất này.
Khi xảy ra tranh chấp, tôi có mời công an xã xuống giải quyết nhưng không được. Hiện nay các cây chàm này vẫn chưa được thu hoạch. Tôi khẳng định diện tích đất tôi được cho thể hiện trên sổ đỏ là hoàn toàn chính xác. Tuy nhiên tôi rất bối rối khi hộ giáp ranh cũng được cấp sổ đỏ với diện tích này. Mong luật sư có thể tư vấn giúp tôi làm cách nào để lấy lại đất.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Trả lời: Chào bạn. Luật sư Đất đai – Luật Hùng Bách giải đáp câu hỏi về giải quyết tranh chấp đất đai của bạn như sau:
Đối với đất đã được cấp GCNQSDĐ, sau khi đã hòa giải tại xã, phường nhưng không giải quyết được, bạn có quyền khởi kiện vụ án tranh chấp đất đai ra Tòa án để được giải quyết.
Đối với tranh chấp đất đai đã có sổ đỏ, Tòa án giải quyết dựa trên các căn cứ gồm:
Thứ nhất, hồ sơ, tài liệu về việc cấp sổ đỏ:
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ);
- Trình tự, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
- Tài liệu liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Bản đồ đo vẽ; Ký giáp ranh của các hộ liền kề với đất cấp sổ lần đầu; Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;…
Thứ hai là các hồ sơ, tài liệu về nguồn gốc đất:
Hồ sơ, tài liệu về nguồn gốc đất là chứng cứ rất quan trọng trong việc giải quyết tranh chấp đất đai. Trong trường hợp của bạn, giấy tờ chứng minh nguồn gốc đất có thể là:
- Giấy tặng cho đất được công chứng, chứng thực;
- Giấy tờ mua bán đất của bố mẹ bạn với chủ cũ; hoặc giấy tờ về việc giao đất, cho thuê đất; hoặc giấy tờ về việc khai hoang, sử dụng đất; sổ mục kê, sổ kiến điền; …. tùy vào từng trường hợp cụ thể.
Thứ ba, căn cứ vào hồ sơ, tài liệu chứng minh quá trình sử dụng đất của các bên.
Thứ tư, căn cứ vào hồ sơ, tài liệu trong quá trình giải quyết tranh chấp đất đai.
Các tài liệu thể hiện lời khai của các bên; người làm chứng; người có quyền, nghĩa vụ liên quan cũng là một trong các căn cứ để Tòa án xem xét, giải quyết tranh chấp đất đai.
Các tài liệu này có thể là biên bản hòa giải tại xã, phường; biên bản hòa giải tại Tòa án; Bản tự khai của người làm chứng (nếu có); Bản tự khai của người có quyền, nghĩa vụ liên quan; Lời khai tại phiên tòa;…
Thứ tư, căn cứ vào quy định của pháp luật về đất đai và các quy định liên quan.
Dựa trên tài liệu, chứng cứ các bên cung cấp cho Tòa án và quy định của pháp luật, Hội đồng xét xử xem xét và đưa ra quyết định giải quyết tranh chấp. Do vậy, việc thu thập tài liệu, chứng cứ đầy đủ là rất quan trọng khi giải quyết tranh chấp đất đai.
Bản án sơ thẩm giải quyết vụ án tranh chấp đất đai sẽ không có hiệu lực ngay. Sau khi Tòa án xét xử và ra bản án, nếu bạn và gia đình không đồng ý với nội dung phán quyết của Tòa án thì có quyền kháng cáo đến Tòa án cấp cao hơn trong thời hạn 15 ngày.
Để được tư vấn pháp luật nhà đất; hướng dẫn thu thập hồ sơ, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai, hãy liên hệ ngay Luật sư Đất đai theo số Điện thoại/Zalo 0979.964.828 (Miễn phí)
Xem thêm: Thủ tục giải quyết tranh chấp đòi lại đất.
Luật sư giải quyết tranh chấp đất đai.
Luật Hùng Bách là đơn vị cung cấp dịch vụ luật sư trong nhiều lĩnh vực trên khắp các tỉnh thành của Việt Nam. Với đội ngũ Luật sư đất đai, chuyên viên pháp lý tận tâm, nhiều năm kinh nghiệm, Luật Hùng Bách sẵn sàng hỗ trợ bạn các nội dung gồm:
- Tư vấn quy định về luật nhà đất, luật đất đai: Miễn phí qua điện thoại: 0979.964.828
- Tư vấn thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai;
- Tư vấn, hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ, tài liệu kiện tụng, giải quyết tranh chấp đất đai;
- Cung cấp mẫu đơn đề nghị hòa giải; mẫu đơn khởi kiện tranh chấp đất đai;
- Hỗ trợ soạn thảo đơn để nghị hòa giải, đơn khởi kiện đất đai; Các đơn từ khác nhằm thu thập hồ sơ, tài liệu giải quyết tranh chấp đất đai;
- Cử Luật sư tham gia đàm phán, hòa giải, giải quyết tranh chấp đất đai tại Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền; …
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Hùng Bách về “Căn cứ giải quyết tranh chấp đất đai“. Trường hợp bạn có câu hỏi hoặc cần trợ giúp các vấn đề pháp lý khác, vui lòng liên hệ Luật Hùng Bách làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Khánh Hòa, Hà Tĩnh, Nhật Bản,… theo các phương thức sau:
- Điện thoại (Zalo/Viber/Whatsapp): 0979.964.828
- Fanpage: https://www.facebook.com/LuatHungBach – https://www.facebook.com/Lhb.hcm
- Website: https://lhblaw.vn/ – https://luathungbach.vn/
- Email: luathungbach.hcm@gmail.com
Trân trọng./.
Hana.
