Thừa kế quyền sử dụng đất là hình thức chuyển giao quyền sử dụng đất từ người chết sang cho người còn sống theo di chúc hoặc theo quy định pháp luật. Hiện nay, thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế rất phổ biến nhưng quá trình thực hiện các đồng thừa kế có những phát sinh tranh chấp dẫn đến quá trình thực hiện thủ tục thừa kế gặp nhiều vướng mắc. Vậy, tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất cần giải quyết như thế nào? Phân chia tài sản thừa kế như thế nào đúng quy định pháp luật? Những thắc mắc liên quan đến tranh chấp di sản thừa kế bạn có thể liên hệ qua số điện thoại/Zalo/Viber 0979.964.828 để được hỗ trợ cụ thể.
MỤC LỤC
Ai được quyền yêu cầu phân chia tài sản thừa kế?
Theo quy định pháp luật hiện hành, mọi cá nhân đều có quyền bình đẳng được phân chia di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo quy định pháp luật.
Để được nhận di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo quy định pháp luật thì người thừa kế phải là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Đối với pháp nhân chỉ được hưởng khi nhận di sản theo di chúc và pháp nhân phải tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Khi người có tài sản mất thì thời điểm mở thừa kế bắt đầu. Khi đó, những người được yêu cầu phân chia thừa kế là người được chỉ định trong di chúc hợp pháp; hoặc người thuộc hàng thừa kế theo hình thức phân chia theo quy định pháp luật.
Khi nào di sản thừa kế được phân chia theo di chúc?
Theo Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 quy định di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Để được hưởng thừa kế theo hình thức này bắt buộc người để lại di sản phải lập di chúc theo đúng quy định pháp luật.
Điều kiện để di chúc có hiệu lực bạn đọc tham khảo bài viết “DI CHÚC CÓ HIỆU LỰC KHI NÀO”
Nếu bạn cần hỗ trợ soạn thảo di chúc đúng quy định pháp luật, hạn chế tối đa việc tranh chấp di sản thừa kế hãy liên hệ ngay đến số 0979.964.828 để được hỗ trợ cụ thể.
Khi nào di sản thừa kế được phân chia theo quy định pháp luật?
Thừa kế theo pháp luật là hình thức thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định. Hình thức thừa kế theo quy định pháp luật được áp dụng trong các trường hợp sau:
- Không có di chúc; phần di sản không được định đoạt trong di chúc; Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật
- Di chúc không hợp pháp;
- Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
- Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
- Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Khi thuộc những trường hợp trên thì những người thuộc hàng thừa kế theo quy định sẽ được yêu cầu phân chia di sản. Cụ thể,
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
- Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Các đồng thừa kế trong một hàng thừa kế có quyền lợi ngang nhau đối với phần di sản được để lại. Để tiến hành phân chia các bên cần lập văn bản thoả thuận phân chia di sản này. Thực tế, thường phát sinh tranh chấp khi các bên không đồng ý thoả thuận để phân chia di sản.
Hãy liên hệ ngay đến Luật Hùng Bách để được tư vấn các vấn đề pháp lý liên quan đến phân chia tài sản thừa kế nhanh chóng – chuyên nghiệp.
Tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất giải quyết ở đâu?
Tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất là những bất đồng, quan điểm giữa những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến di sản của người chết để lại về các vấn đề như xác định hàng thừa kế, xác định phân di sản được hưởng, xác định tính hợp pháp di chúc,…vv. Khi tranh chấp phát sinh cần giải quyết để bảo vệ tối đa quyền lợi, ích hợp pháp các bên.
Căn cứ khoản 5 Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 tranh chấp thừa kế tài sản là tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án.
Theo Điều 35, Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định thẩm quyền giải quyết tranh chấp di sản thừa kế là bất động sản sẽ thuộc thẩm quyền toà án cấp huyện nơi có bất động sản trừ trường hợp đương sự ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài thì thẩm quyền thuộc Toà án nhân dân cấp tỉnh nơi có bất động sản.
Tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất có cần giải quyết ở UBND cấp xã không?
Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quy định: “ Đối với các tranh chấp về “ai là người có quyền sử dụng đất” mà chưa được hòa giải tại UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật Đất đai năm 2013 thì được xác định là chưa đủ điều kiện khởi kiện theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật TTDS năm 2015”. Theo đó, tranh chấp quyền thừa kế đất đai không thuộc trường hợp ai là người có quyền sử dụng đất nên không bắt buộc phải yêu cầu hoà giải tại UBND cấp xã trước khi khởi kiện.
Tuy nhiên, trên tinh thần thiện chí mong muốn giải quyết tranh chấp bằng hình thức thương lượng thì yêu cầu để UBND tổ chức hoà giải vẫn có thể được thực hiện để ghi nhận quan điểm các bên. Ngoài ra, thông qua việc hoà giải các bên có thể nắm được cơ sở, căn cứ yêu cầu của các bên phục vụ cho quá trình giải quyết tranh chấp. Bạn đang có vướng mắc trong giải quyết tranh chấp di sản thừa kế là đất đai hãy liên hệ ngay đến Luật Hùng Bách để được hỗ trợ cụ thể.
Xem thêm: THỦ TỤC HÒA GIẢI TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI TẠI UBND CẤP XÃ
Cách chia thừa kế đất đai đang tranh chấp
Như đã phân tích ở trên, tranh chấp thừa kế đất đai sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án nếu các bên không đạt được thương lượng giải quyết vụ việc. Toà án sẽ xem xét nội dung vụ việc và yêu cầu của người khởi kiện để giải quyết theo quy định pháp luật. Một vấn đề được rất nhiều khách hàng liên hệ đến Luật Hùng Bách để nhờ giải đáp là phân chia di sản thừa kế như thế nào nếu không có di chúc của người mất; hoặc di chúc không hợp pháp thì phải phân chia như thế nào?
Đối với những trường hợp không có di chúc hoặc di chúc để lại không đáp ứng điều kiện có hiệu lực theo quy định thì được xem xét để phân chia theo quy định pháp luật. Căn cứ khoản 2 Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 quy định những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Như vậy, di sản do người chết để lại sẽ được phân chia đều cho tất cả những đồng thừa kế cùng hàng thừa kế. Ngoài ra, việc phân chia dựa trên nhu cầu của người thừa kế như sau:
- Ưu tiên phân chia di sản bằng hiện vật;
- Nếu không thể chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế có thể thỏa thuận về việc định giá hiện vật và thỏa thuận về người nhận hiện vật và người nhận giá trị tương ứng.
- Nếu không thỏa thuận được ai sẽ nhận hiện vật thì hiện vật được bán để chia đều cho các bên.
Lưu ý:
Ngoài ra, trước khi tiến hành phân chia di sản thừa kế phải tiến hành thanh toán các nghĩa vụ về tài sản được quy định tại Điều 658 Bộ luật dân sự 2015. Vì quyền sử dụng đất là di sản bị phân chia nên cần tham khảo quy định về diện tích tối thiểu được phép tách thửa tại từng địa phương có bất động sản để xác định phân chia theo hiện vật hay giá trị tài sản tương ứng.
Thủ tục khởi kiện tranh chấp phân chia thừa kế đất đai
Câu hỏi: “Chào Luật sư! tôi hiện tại đang ở Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận. Gia đình tôi có năm anh chị em. Vì tôi là út chưa lập gia đình nên cha mẹ vẫn chưa cho tôi đất để ở. Các anh chị của tôi đã được cho đất ra ở riêng; chỉ có người anh trai trưởng đang ở chung với bố mẹ. Năm 2020, Cha tôi mất, đến năm 2023 thì mẹ mất. Khi cha mẹ mất đều không có di chúc. Anh trai tôi gọi tôi về để ký hồ sơ cho anh đi thực hiện các thủ tục sang tên cho mình. Tôi cần làm gì để bảo vệ quyền lợi cho mình? Nhờ luật sư tư vấn giúp tôi”.
Chào bạn! Trường hợp của bạn Luật Hùng Bách tư vấn như sau:
Với thông tin bạn cung cấp chưa đầy đủ, chúng tôi chỉ tư vấn sơ bộ quy định pháp luật và hướng giải quyết chung cho vụ việc bạn đang vướng mắc như sau:
Theo quy định pháp luật hiện hành, nếu người có tài sản mất không để lại di chúc thì phần di sản của người chết sẽ được phân chia theo quy định pháp luật. Trường hợp của gia đình bạn nếu ông bà nội và ông bà ngoại không còn sống thì phần di sản sẽ phải được chia đề cho hàng thừa kế thứ nhất là năm anh chị em. Ngoài ra, phân chia di sản anh chị có thể thoả thuận một tỷ lệ khác nếu như các bên đồng thuận được việc phân chia này.
Phương án 1: Tiến hành thoả thuận phân chia di sản thừa kế
Trên tinh thần thiện chí, các đồng thừa kế có thể cùng thoả thuận thương lượng để phân chia di sản của cha mẹ để lại. Theo khoản 2 Điều 656 Bộ luật Dân sự 2015 quy định mọi thỏa thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản. Việc thoả thuận phân chia di sản thừa kế các bên nên thực hiện và có công chứng, chứng thực để tránh tranh chấp sau này.
Trường hợp bạn cần luật sư tham gia cùng thoả thuận với các đồng thừa kế hãy liên hệ ngay đến số 0979.964.828 để Luật Hùng Bách hỗ trợ tư vấn, đưa phương án để các đồng thừa kế cùng thoả thuận phân chia di sản thừa kế đúng quy định pháp luật.
Xem thêm: THỦ TỤC KHỞI KIỆN TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
Phương án 2: Khởi kiện tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất
Trên cơ sở thương lượng phân chia thừa kế không thành; các bên có thể chuẩn bị hồ sơ khởi kiện đến Toà án nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu phân chia di sản thừa kế.
Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ khởi kiện phân chia thừa kế quyền sử dụng đất cơ bản cũng tương tự các hồ sơ tranh chấp dân sự khác như:
- Đơn khởi kiện: Đơn phải được soạn đúng mẫu; trình bày ngắn gọn nhưng đảm bảo được các thông tin cần thiết để Toà án xem xét thụ lý đơn.
- Giấy tờ về thông cá nhân của người khởi kiện; người bị kiện; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (nếu có): bản sao chứng thực CCCD/Hộ chiếu; Giấy xác nhận cư trú;..vv
- Giấy tờ chứng minh yêu cầu khởi kiện hợp pháp: Giấy chứng tử; giấy khai sinh; Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản gắn liền với đất; văn bản thoả thuận;….vv
- Các văn bản pháp lý liên quan khác.
Hồ sơ cần chuẩn bị đầy đủ để tránh trường hợp phải sửa đổi, bổ sung kéo dài thời gian thực hiện thủ tục.
Xem thêm: QUY ĐỊNH VỀ CHỨNG CỨ TRONG TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
Bước 2. Nộp hồ sơ đến Toà án nhân dân có thẩm quyền
Bài viết đã phân tích thẩm quyền Toà án giải quyết vụ việc ở trên. Người nộp đơn có thể nộp hồ sơ trực tiếp; Qua dịch vụ đường bưu chính đến Toà án hoặc gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Toà án (nếu có).
Bước 3. Toà án xem xét hồ sơ khởi kiện và thụ lý vụ việc.
Toà án xem xét hồ sơ trường hợp đã đầy đủ sẽ ban hành thông báo đóng tiền tạm ứng án phí cho người khởi kiện tiến hành đóng tiền và nộp lại biên lai cho bộ phận tiếp nhận hồ sơ.
Bước 4. Chuẩn bị xét xử
Trong thời hạn chuẩn bị xét xử Thẩm phán phụ trách giải quyết hồ sơ sẽ tiến hành các thủ tục như: Triệu tập các bên lấy lời khai; Tiến hành thẩm định tại chỗ; Định giá tài sản; tổ chứ hoà giải các bên;…vv. Thời gian chuẩn bị xét xử từ 4-6 tháng kể từ thời điểm thụ lý.
Bước 5. Xét xử sơ thẩm vụ việc
Hết thời hạn chuẩn bị xét xử nếu các bên không thống nhất thoả thuận giải quyết vụ việc sẽ tiến hành thủ tục mở phiên toà giải quyết vụ việc.
Xem thêm: PHÍ THUÊ LUẬT SƯ TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI – LUẬT HÙNG BÁCH
Dịch vụ luật sư tư vấn tranh chấp thừa kế đất đai – Luật Hùng Bách
Là đơn vị hàng đầu trong giải quyết tranh chấp dân sự nói chung, Luật Hùng Bách đã có kinh nghiệm tiến hành thực hiện các thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai. Chúng tôi hiểu rõ được các vướng mắc của khách hàng, mong muốn hồ sơ được Toà án thụ lý sớm để hạn chế việc bị kéo dài thời gian giải quyết. Vì vậy, Luật sư thừa kế – Luật Hùng Bách sẽ hỗ trợ giải quyết công việc sau:
- Tiếp nhận thông tin, tài liệu và đưa ra đánh giá pháp lý sơ bộ về vụ việc;
- Hỗ trợ soạn thảo đơn đề nghị tổ chức hoà giải; Đơn khởi kiện tranh chấp thừa kế đất đai;…giá chỉ từ 1.000.000 đồng;
- Cung cấp mẫu đơn để khách hàng tự soạn thảo nộp đến cơ quan có thẩm quyền giá chỉ từ 300.000 đồng;
- Dịch vụ Luật sư tư vấn trực tiếp tại văn phòng: Từ 500.000 đồng/giờ;
- Nhận đại diện theo uỷ quyền làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
- Cử Luật sư thực hiện các thủ tục pháp lý tại Toà án;
- Các dịch vụ pháp lý liên quan khác.
Xem thêm: MẪU ĐƠN KHỞI KIỆN, KHIẾU NẠI ĐẤT ĐAI MỚI NHẤT
Liên hệ văn phòng luật sư giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai
Quý khách hàng cần được hỗ trợ pháp lý về luật đất đai; tranh chấp nhà đất có thể liên hệ Luật sư Đất Đai – Luật Hùng Bách làm việc tại Văn phòng, chi nhánh ở Hà Nội; TP. Hồ Chí Minh; Khánh Hòa; Hà Tĩnh; Nhật Bản,… theo các phương thức sau:
- Điện thoại (Zalo/Viber/Whatsapp): 0979.964.828
- Fanpage: https://www.facebook.com/LuatHungBach – https://www.facebook.com/Lhb.hcm
- Website: https://lhblaw.vn/ – https://luathungbach.vn/
- Email: luathungbach.hcm@gmail.com
Trên đây là tư vấn của Luật Hùng Bách về nội dung “Thủ tục giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất”. Liên hệ Luật sư Đất đai Luật Hùng Bách theo số Điện thoại/Zalo: 0979.964.828 để được tư vấn pháp luật đất đai, giải quyết tranh chấp đất đai Miễn phí.
Xem thêm: DỊCH VỤ LUẬT SƯ TƯ VẤN ĐẤT ĐAI MIỄN PHÍ
Trân trọng!
L.B